Czystość, cnota polegająca na dążeniu do harmonijnego życia, zgodnego ze swoim stanem, by według jego wymagań porządkować swoje pragnienia i pożądliwości. Jest to też postawa, która pomaga w sposób piękny i godny przyjmować samego siebie oraz inne osoby, stosownie do posiadanej przez nich godności oraz według łączących z nimi więzów. W potocznym rozumieniu czystość polega na powstrzymywaniu się od aktów seksualnych przed wstąpieniem w związek małżeński przez świeckich lub przez całe życie w przypadku osób konsekrowanych i celibatariuszy.

"Ja należę do mojego ukochanego, a mój ukochany - do mnie"

Ponieważ pod względem prawnym wszystkie akty seksualne człowieka jako zbliżające go do życiotwórczych i życiodajnych mocy Boga zostały w ST zrównane tą samą sankcją utraty czystości kultycznej (Kpł 15,18), dlatego analiza doktryny o czystości, dokonywana wyłącznie na podstawie wieloznacznej terminologii ST, mogłaby prowadzić do wniosku, że czystość traktowano jedynie w kategoriach przepisów rytualnych.

ST zawiera jednak bardziej pogłębioną naukę o czystości, jako o cnocie przeciwnej nadużyciom seksualnym niż religie pozaizraelskie. Naturalna godność małżeństwa (por. Tb 8,5-8) ustanowionego przez Stwórcę (Rdz 3,7.11) sprawiła, że zostało ono obwarowane surowymi przepisami broniącymi czystości (przede wszystkim w dekalogu, Wj 20,14; Pwt 5,18; por. Kpł 18,1-23), a dla najcięższych wykroczeń przeciw niej przewidywano nawet karę śmierci (Kpł 20,10-21; por. J 8,4-5). W licznych epizodach ST ukazany jest gniew Boga, czasem jego natychmiastowa kara za grzechy przeciw czystości małżeńskiej (np. Rdz 38,8-10) i pozamałżeńskiej (np. Rdz 19; 2 Sm 11, 2 - 12, 14), a także opisy przedstawiające Jahwe wynagradzającego wytrwanie w czystości, np. Józefa (Rdz 39,6b - 41, 46), Zuzannę (Dn 14), Judytę (Jdt 8,5-8; 13,18-20).

Księgi prorockie i mądrościowe poza głębszym spojrzeniem na czystość kultyczną (postulat obmycia wewnętrznego - Iz 1,15-17; 29,13; Oz 6,6 oraz czystości rąk, serca i czoła - Hi 11,4.14; Mdr 4,1; Prz 20,9; Ps 51,12; 73,1) zawierają liczne oceny czystości jako nieodzownego warunku podobania się Bogu (np. modlitwa o czystość w słowach, myślach i czynach, Syr 23,1-6) i przestrzegają przed okolicznościami, w których można ją utracić (Syr 6,2-4; 9,1-9; 23,12-27; 42,9-14; Prz 7).

Bardziej pogłębione rozumienie czystości zawiera NT. Chrystus, uwalniając chrześcijan od starotestamentowych przepisów o czystości kultycznej (Mt 15,10-20; Mk 7,14-23; por. Ga 4,3.9), wyjaśnił, że prawdziwa czystość pochodzi z serca człowieka i dlatego wartościowaniu w zakresie czystości podlegają także myśli i pragnienia (Mt 5,28). Czystość jest stanem najbardziej zbliżającym człowieka do Boga (Mt 5,8; 2 Kor 6,6), a jej brak zamyka drogę do Królestwa Bożego (1 Kor 6,9). Jest siłą jednoczącą wiernych z Chrystusem (1 Kor 5,7-8; 2 Kor 11,2; Ga 5,24) i z Duchem Świętym (1 Kor 6,19), utrwalając dokonaną w chrzcie konsekrację ciała jako świątyni Ducha Świętego (1 Kor 3,16-17; 2 Kor 6,16). Dlatego NT zawiera nie tylko przestrogi przed swobodą seksualną w małżeństwie (1 Kor 7,25-40; por. 1 Tes 4,4) i poza nim (Mt 5,32), ale także zachęca do czystości ogół wiernych (Rz 12,1; Flp 4,8; 2 P 1,4), zwłaszcza biskupów i prezbiterów (1 Tm 4,12; 5,2.23; 2 Tm 2,22), diakonów (1 Tm 3,8), diakonisę (1 Tm 3,11) i wdowy (1 Tm 5,9-12), pełniących ważne funkcje w życiu Kościoła.

Jan Szlaga

Jesteś na facebooku? My też! :)

"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie udzielimy odpowiedzi, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.