Rysować czy nie rysować?
Mam pytanie w sprawie obrazów, figur otóż stanowisko obecnego judaizmu czyli judaizmu post-biblijnego jest radykalnie negatywne mówi o tym z resztą nakaz: "Nie będziesz czynił żadnej rzeźby ..." Wj 20:4 ale to radykalne stanowisko jest dopiero od III wieku po Chrystusie. Natomiast judaizm biblijny aż do wieku III pod Chrystusie posiadał obrazy ale także i figury - pisze o tym też obecny papież w "Duch liturgii" a także przecież to sam Bóg w Starym Testamencie nakazywał tworzenie figur, obrazów w świątyni. Ale nie kiedy przedstawiany jest sam judaizm biblijny który jest wrogi obrazom itp. Chrześcijaństwo I wieku choć było powiązane z judaizmem biblijnym bardziej w sensie mentalnym to jednak szybko się uniezależniło od niego przecież Kościół Pierwotny posiadł I przykazanie dekalogu jako jedno a nie rozbite na dwa jako to mówi dziś protestantyzm, mało tego i judaizm biblijny nie ma rozbitego I przykazania dekalogu na dwa tylko jest jednym tak jak Kościół Pierwotny. Przecież w samym Didache które jest dziełem Kościoła Pierwotnego i to okresu najwcześniejszego - palestyńskiego w rozdziale: bałwochwalstwo jest napisane tylko aby się wystrzegać idolatrii, czarów itp. ani jednej dosłownej frazy o :zakazie czynienia obrazów:. Widać tu nie tylko wpływ judaizmu biblijnego ale też, że chrześcijaństwo dokonało daleko idącej modyfikacji w tym temacie przecież Nowy Testament - to etap Obrazu jako mówi obecny papież. Czy Odpowiadający może mi pomóc tą tematykę uładzić, jakoś usystematyzować i jak to w końcu jest, rozjaśnić tą sprawę skąd taki wrogi stosunek do obrazów skoro Biblia mówi na ten temat pozytywnie skąd tyle zamieszania i niejasności. Jest tyle stereotypów intelektualnych w tym temacie które ukazują, że był "zakaz" a tu nagle okazuję się, że nie było "zakazu". Odpowiedź na to pytanie, wymaga uświadomienia sobie oryginalnego wymiaru, który przyniósł judaizm. Żydzi, podobnie jak inne narody, wędrowali po świecie (dobrowolnie lub przymusowo), przez co osiedlali się w wielu różnych miejscach starożytnego Bliskiego Wschodu oraz basenu Morza Śródziemnego. W każdym też mieście, gdzie znajdowała się większa grupa wyznawców judaizmu, budowano synagogę, miejsce kultu oraz centrum kulturalne, w którym edukowano młodych Żydów oraz pielęgnowano tradycje ojców.
Jak słusznie zauważył Szanowny Pytający, pierwsze przykazanie ma za zadanie przestrzec przed idolatrią, bałwochwalstwem. Dopowiedzenie traktujące o zakazie sporządzania obrazów, jak trzeba pamiętać, doprecyzowane jest celem, jakiemu służyć miałyby owe wytwory sztuki, nie wolno tworzyć obrazów, którym oddawałoby się cześć, właściwą tylko Bogu. Autor stosując hendiadys (czyli wyrażanie jednej rzeczywistości przy pomocy dwu określeń) „nie będziesz oddawał im pokłonu i nie będziesz im służył” chce przestrzec przed oddawaniem martwym przedmiotom szacunku i czci właściwej tylko jednemu, prawdziwemu Bogu.
Musimy rozumieć także zakaz sporządzania figur w kontekście historycznym, w jakim obsadzone jest przekazanie Dekalogu. Izraelici dopiero co wyszli z Egiptu, w którym obiektami czci były ciała niebieskie oraz różnego typu zwierzęta. Miejscami oddawania im czci były także ich figury, umieszczane na grobowcach, ścianach świątyń i budynków.
O tym, że ów zakaz nie odnosi się do trzymania w ryzach sztuki świadczyć mogą jeszcze dwa ważne fakty. Po pierwsze, w niedalekiej odległości od Dekalogu, w Księdze Wyjścia, znaleźć można szczegółowe opisy, jak należy sporządzić wyposażenie świątyni, narzędzia kapłańskie i innego typu informacje na temat organizacji świątyni. Zwróćmy uwagę, że nawet sama Arka Przymierza ozdobiona jest aniołami, cherubami. Jedna z podstawowych zasad hermeneutycznych przy interpretowaniu Biblii mówi, że Bóg, który jest jednym z autorów Biblii nie może zaprzeczać sam sobie. Jeżeli zatem nakazuje on ozdobienie świątyni i narzędzi kapłańskich motywami roślinnymi, a Arkę Przymierza, czyli przedmiot stanowiący znak Jego obecności w świecie poleca zwieńczyć figurami, trzeba w tym działaniu Boga znaleźć pierwszą interpretację analizowanego przykazania Dekalogu, który nie zabrania tworzyć sztuki, ale chce przestrzec przed sztuką ukierunkowaną na wytwarzanie obiektów zabronionego kultu.
Drugim ważnym czynnikiem jest praktyka Izraelitów, którzy żyli w bliższej odległości czasowej. Archeolodzy ciągle znajdują wiele różnych przedmiotów noszących ślady wyobrażeń różnych zwierząt, głowy ludzi itp. Jeżeli zatem Izraelici sporządzali je w różnych miejscach, można przypuszczać, że nie towarzyszyła im myśl oddawania owym podobiznom kultu, ale raczej traktowano je jako elementy ozdabiające.
Jesteś na facebooku? My też! :)
Zapraszamy do dyskusji na temat powyższej odpowiedzi na naszej facebookowej stronie!
"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)
Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie odpowiedź zostanie udzielona w ciągu około tygodnia, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".
Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.
