Pustynia (fot. ks. Marcin Zieliński) 

Słowo hebrajskie midbar, określające pustynię, pierwotnie określało miejsce wypasu trzób. W przeciwieństwie do pustyń Półwyspu Arabskiego, tereny pustynne Palestyny były pokryte skąpą roślinnością, która pozwalała na utrzymanie trzób. Pasterze byli jednak zmuszeni do nieustannego przemieszczania się w celu poszukiwania nowych pastwisk. Przez wieki nomadzi przemierzali te tereny, czyniąc dłuższe postoje w nielicznych oazach. 

Pustynia w Biblii była miejscem nieprzyjazdnym dla ludzi, wiązała się z głodem, niebezpieczeństwami i nędzą. Była zamieszkana przez liczne plemiona, które często najeżdzały Izraelitów [wystarczy wspomnieć Arabów (Jr 3,2), Amalekitów (Pwt 25,17-19) czy Madianitów (Sdz 6-8)]. Dla Narodu Wybranego była też związana z długą, czterdziestoletnią wędrówką, która była karą i jednocześnie czasem oczyszczenia i odnowienia narodu. 

Oprócz aspektów negatywnych, pustynia ma też symbolikę pozytywną. Moża wyczuć w Biblii pewną tesknotę za koczowniczym i pasterskim trybem życia, mieszkaniem w namiotach i czasami, kiedy Bóg był jedynym pasterzem Izraela (Iz 40,11; Ez 34; Ps 23). Pustynia była też postrzegana jako miejsce odnowy duchowej. Wiele postaci biblijnych (Mojżesz, Eliasz) ucieka na pustynię i tam spotyka Boga. Również Jezus szuka samotności na pustyni i często się tam modli. Z tego powodu wspólnota z Qumran wybrała pustynię jako miejsce doskonałe do duchowego przygotowania się i oczyszczenia, wcielając w życie wezwanie z Iz 40,3: „Drogę dla Pana przygotujcie na pustyni, wyrównajcie na pustkowiu gościniec naszemu Bogu”.

Ks. Marcin Zieliński