Papirus nr 75 (Bodmer XIV, XV) P75

(Kliknij w powyższy obrazek, by przeglądać papirus)

Jeden z najstarszych manuskryptów Nowego Testamentu. Jego powstanie datuje się na lata 175-225 po Chr. Zachowane 51 kart zawiera dużą część Ewangelii Łukasza (3,18 - 24,53) oraz połowę Ewangelii Jana (1,1 - 14,26). Oryginalnie kodeks składał się z 36 kart papirusowych, które były zgięte na pół, w celu łatwiejszego zapisywania i odczytywania tekstu. Za powstanie dokumentu odpowiedzialny jest skryba, za czym przemawia staranny charakter pisma oraz kaligrafia. Naliczono 145 przykładów itacyzmu, ale generalnie pisarz bardzo dobrze zna gramatykę grecką nie popełniając zbyt wielu błędów. Po spisaniu tekstu skryba naniósł na tekst 111 poprawek, później uczynił to także redaktor dodając 5 kolejnych. Typ tekstu określa się jako aleksandryjski, pokrewny z Kodeksem Watykańskim. K. Aland uznał go za jednego z najważniejszych świadków przekazywanego przez siebie tekstu, przez co zaliczył go do I-ej kategorii świadków tekstu Nowego Testamentu. Manuskrypt został zakupiony w Kairze, w Egipcie, a sprzedawca nigdy nie chciał wyjawić miejsca jego pochodzenia. Przypuszcza się, że należał do biblioteki klasztoru Pachomiusza, a ok. 700 r. został ukryty wraz z innymi 40 manuskryptami. Obecnie znajduje się w Bibliotece Watykańskiej.

Ciekawostki:

1. Obserwując umieszczenie i rozmieszczenie tekstu na kartach można odnieść wrażenie, że skryba przeliczył się co do rozmiarów dzieła i wraz z postępem prac zaczął próby oszczędzania miejsca. Z tego też powodu zwiększył rozmiar linijek - z 25-29 znaków do nawet 35, a na stronie próbował umiejscowić nawet 45 linijek, w porównaniu do początkowych 38-42.

2. Manuskrypt zawiera ciekawą lectio varians w Łk 16,19: zamiast ogólnie przyjmowanego brzmienia "był bogaty człowiek" zawiera rozszerzony opis bogacza: "był bogaty człowiek, o imieniu Niniwita". Wariant ten znajduje swoje oparcie jedynie w saidzkich rękopisach oraz dwu minuskułowych rękopisach. Wiąże się on z panującym w Egipcie przekonaniu, że Niniwa jest miastem bogaczy.

3. Manuskrypt stosuje skróty do zapisu nomina sacra, oraz tzw. staurogramy: czyli ligatury (połączenie) greckich liter tau oraz rho, które wyglądało jak krzyż z literką P. Stosowano go przy zapisie rzeczownika "krzyż" (gr. stauros) oraz czasownika "krzyżować" (gr. stauroo). Zawarty w tym manuskrypcie staorogram (użyty w Łk 14,27) jest uważany za najstarsze zachowane do naszych czasów przedstawienie krzyża w sztuce chrrześcijańskiej:


(Powrót do wyboru kategorii)

Jesteś na facebooku? My też! :)

Zapraszamy do dyskusji na naszej facebookowej stronie!


"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie udzielimy odpowiedzi, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.