Choć mianem “Filistyna” określa się osobę nieznającą się na jakiejś dziedzinie wiedzy, laika, to wiele spośród odkryć archeologicznych znalezionych na terenie Bliskiego Wschodu sprawia, że takie określenie należałoby uznać za nieuprawnione. Taki stan rzeczy wiąże się z tym, że najczęściej patrzymy na ten lud z perspektywy autorów biblijnych, którzy widzieli w nich nieustannych wrogów Narodu Wybranego. Filistyni w Dolinie Jordanu

Bardzo ciekawego odkrycia w dolinie Jordanu dokonali szwedzcy archeologowie, pod wodzą prof. Petera M. Fischera z Uniwersytetu w Gothenborgu, którzy odkryli długi na 60 metrów dobrze zachowany budynek z XII w. przed Chr. w pobliżu starożytnego osiedla Tel-Abu al-Karaz. Okres ten charakteryzował się w historii wieloma licznymi migracjami. Miejsce znaleziska utożsamiane jest z biblijnym Jabesz w Gileadzie (zob. Sdz 21,8-15; 1 Sm 11,1-11), które stało się miejscem pochówku pierwszego króla izraelskiego, Saula (1 Sm 31,11-13; 2 Sm 2,4-5; 21,11; 1 Krn 10,11-12). Tel-Abu al-Karaz znajduje się w dolinie Jordanu niedaleko granicy Izraela i Zachodniego Brzegu Jordanu. Szwedzka ekspedycja archeologiczna badała miasto, które założone zostało ok. 3200 r. przed Chr. i istniało prawie 5000 lat. Wykopaliska rozpoczęto w 1989 r., a ostatnio – jesienią 2013 r. W tym czasie przebadano 16 stanowisk archeologicznych

Drzwi między dwoma pomieszczeniami budynku
(własność Uniwersytetu w Gothenborgu)
Kliknij, by powiększyć!

Najnowsze odkrycie potwierdza wysnutą niedawno teorię, że tzw. Ludy Morza (nazwa ta przejęta ze starożytnych tekstów egipskich) dotarły do Tel-Abu al-Karaz. Wywodziły się one z południowej lub wschodniej Europy i osiedliły się we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego aż po dolinę Jordanu.

Prof. Fischer komentuje: „Mamy zatem dowody, że kultura z terenów europejskich jest obecna w Tel-Abu al-Karaz. Grupa Ludów Morza o europejskim pochodzeniu, Filistyni, osiedliła się w tym mieście. Znaleźliśmy na przykład, ceramikę przypominającą pod względem kształtu i ornamentów przedmioty z Grecji i Cypru, a także brązowe odważniki do krosna tkackiego służącego produkcji materiałów, które można odnaleźć w środkowej i południowo-wschodniej Europie w tym samym czasie”.

Odnala w jednym z pomieszczeń ceramika z ok. 1100 r. przed Chr.
(własność Uniwersytetu w Gothenborgu)
Kliknij, by powiększyć!

W swojej historii miasto przeżyło trzy rozkwity: w latach 3100-2900 przed Chr. (Wczesny Okres Brązu), 1600-1300 (Późny Okres Brązu) oraz 1100-700 (Okres Żelaza). Nad wyraz dobrze zachowane struktury budynku odkryto w czasie wykopalisk. Znalezisko obejmuje mury obronne, budynki oraz tysiące przedmiotów wykonanych w okolicach blisko znalezisko lub pochodzących z południowo-wschodniej Europie: „Zaskoczyło mnie, że znaleźliśmy tyle przedmiotów z dalekich krajów. To pokazuje, że już w tamtym czasie ludzie łatwo się przemieszczali” – dodaje prof. Fischer.

W ciągu ostatnich trzech lat uczeni dokonali kilku sensacyjnych odkryć, zwłaszcza w czasie wykopalisk prowadzonych przy budynku pochodzącym z ok. 1100 r. przed Chr., w którym odnaleziono pojemniki wypełnione różnego rodzaju nasionami. Znaleziono tam też przedmioty ze Środkowego Egiptu, które sprowadzono do Tel-Abu al-Karaz już nawet ok. 3100 roku przed Chr.

Rekonstrukcja filistyńskiego budynku z ok. 1100 r. przed Chr.
(własność Uniwersytetu w Gothenborgu)
Kliknij, by powiększyć!

Odkryty w 2010 r. budynek, o długości 60 metrów, badano także w czasie późniejszych wykopalisk. Pierwotnie zbudowany był on jako pomieszczenie dwupiętrowe, jednak do naszych czasów po trzech tysiącach lat dotarł dolny poziom wraz z murami o wysokości 2,5 m.

Archeolodzy odnaleźli także dowody wskazujące, że Filistyni, którzy żyli w tym budynku wraz z przedstawicielami miejscowych ludów ok. 1100 r. przed Chr. używali do obrony struktury na wzór murów, na których budowano pomieszczenia mieszkalne od 3000 r. przed Chr. W ten sposób gwarantowano sobie zarówno dostęp do materiałów budowlanych oraz solidne fundamenty.

„Jednym z naszych wniosków wypływających z dokonanych odkryć jest, że kultura Doliny Jordanu jest bez wątpienia kulturą śródziemnomorską choć nie styka się z Morzem Śródziemnym. Istniały tutaj dobrze funkcjonujące struktury społeczne na długo zanim Egipcjanie zbudowali piramidy” – prof. Fischer.

opracował: B. Sokal
na podstawie doniesień prasowych

Jesteś na facebooku? My też! :)

"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie udzielimy odpowiedzi, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.